ไป่ปู้ 百部 : ข้อมูลสมุนไพรจีน

Last updated: 2 ก.ค. 2567  |  5883 จำนวนผู้เข้าชม  | 

ไป่ปู้ 百部 : ข้อมูลสมุนไพรจีน

ไป่ปู้ (百部)  คือ รากแห้งของพืชที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Stemona sessilifolia (Miq.) Miq. หรือ S. japonica (Bl.) Miq. หรือ S. tuberosa Lour. วงศ์ Stemonaceae

ชื่ออื่น ๆ  
ไป่ปู้ (จีนกลาง) แป๊ะโป๋ว (จีนแต้จิ๋ว) Sessile Stemona Root, Japanese Stemona Root, Tuber Stemona Root, Stemonae Radix

ลักษณะภายนอก

จื๋อลี่ไป่ปู้ (S. sessilifolia) : รูปกระสวย ส่วนบนจะค่อนข้างเรียวยาว ผิวสีขาวอมเหลืองหรือสีเหลืองอมน้ำตาลอ่อน มีร่องลึกตามแนวยาว เปราะ แตกหักได้ง่าย หน้าตัดเรียบ สีน้ำตาลอมเหลืองอ่อนหรือสีขาวอมเหลือง มีกลิ่นอ่อน ๆ รสหวาน และขม

ม่านเซิงไป่ปู้ (S. japonica) : ปลายทั้งสองด้านเรียวเล็ก ผิวมีร่องตามยาวและรอยย่นตามแนวขวาง

ตุ้ยเยี่ยไป่ปู้ (S. tuberosa) : รูปกระสวยยาวหรือแท่งยาว ผิวสีน้ำตาลอมเหลืองอ่อนถึงสีน้ำตาลอมเทา มีรอยย่นตามแนวยาวหรือร่องตื้นตามแนวยาว เนื้อแน่น หน้าตัดสีขาวอมเหลืองหรือสีน้ำตาลเข้ม ไส้กลางใหญ่และสีค่อนข้างขาว

แหล่งผลิตที่สำคัญ

มณฑลหูหนาน หูเป่ย กว่างตง และฝูเจี้ยน

การเตรียมอิ่นเพี่ยน

1. ไป่ปู้ : กำจัดสิ่งแปลกปลอม ล้างน้ำให้สะอาด ทิ้งไว้จนน้ำซึมเข้าสู่เนื้อตัวยา หั่นเป็นแผ่นหนา ทำให้แห้ง

2. มี่ไป่ปู้ : หมักไป่ปู้กับน้ำผึ้งบริสุทธิ์ที่เจือจางด้วยน้ำต้มในปริมาณที่เหมาะสม (ใช้น้ำผึ้งบริสุทธิ์ 25 กิโลกรัม ต่อไป่ปู้ 100 กิโลกรัม) ทิ้งไว้สักครู่เพื่อให้น้ำผึ้งซึมเข้าสู่เนื้อตัวยา ผัดด้วยไฟระดับอ่อนจนไม่เหนียวติดมือ

ฤทธิ์ของยาตามภูมิปัญญาการแพทย์แผนจีน
มีรสหวาน ขม อุ่นเล็กน้อย เข้าสู่เส้นลมปราณปอด

1. ไป่ปู้ : ให้ความชุ่มชื้นแก่ปอด นำชี่ลงล่างเพื่อบรรเทาอาการไอ ฆ่าพยาธิและเห็บ เหา หมัด


2. มี่ไป่ปู้ : การผัดกับน้ำผึ้งช่วยลดการระคายเคืองกระเพาะอาหาร และเสริมฤทธิ์ให้ความชุ่มชื้นแก่ปอด บรรเทาอาการไอ

ฤทธิ์ของยาตามภูมิปัญญาการแพทย์แผนจีน

หนอนตายหยาก (S. tuberosa) : มีรสเมาเบื่อ ฆ่าพยาธิ แก้โรคผิวหนัง ผื่นคัน น้ำเหลืองเสีย ฆ่าหิดเหา

ขนาดและวิธีใช้  
ต้มรับประทาน 3-9 กรัม หรือใช้ภายนอกในปริมาณที่เหมาะสม โดยต้มกับน้ำหรือดองเหล้า


* ข้อห้ามใช้ ข้อควรระวังในการใช้ *
ไม่ควรใช้กับผู้ป่วยที่มีภาวะกระเพาะอาหารและม้ามร้อน


เอกสารนี้เป็นลิขสิทธิ์และทรัพย์สินทางปัญญาของคลินิกหัวเฉียวแผนแพทย์จีน
ใช้เผยแพร่เพื่อเป็นวิทยาทานความรู้แก่ประชาชน
ห้ามคัดลอกในเชิงพาณิชย์โดยไม่ได้รับอนุญาตทุกกรณี

เว็บไซต์นี้มีการใช้งานคุกกี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว  และ  นโยบายคุกกี้