ตัวอย่างการรักษาผื่นกุหลาบด้วยยาจีน

ตัวอย่างการรักษาผื่นกุหลาบด้วยยาจีน

HN321*** เพศหญิง อายุ 45 ปี 

น้ำหนัก 73 kg ชีพจร 79/min ความดัน 115/64 mmHg

รักษาครั้งแรก 15-03

ผู้ป่วยมีผื่นขึ้นร่วมกับอาการคันทั่วร่างกายได้ 1 เดือนกว่า 

ประมาณ 1 เดือนก่อนเริ่มมีผื่นขึ้นที่บริเวณแผ่นหลัง ต่อมาขึ้นที่หน้าท้อง หน้าอกและแขนขาพร้อมอาการคัน เคยได้รับการรักษาจากแพทย์แผนปัจจุบันถูกวินิจฉัยว่าเป็นโรคผื่นกุหลาบ ให้ยารับประทานยาแก้แพ้ hydroxyzine ร่วมกับยาทา steroid ปัจจุบันยังคงมีอาการคันอยู่โดยเฉพาะเวลากลางคืน และยังมีผื่นใหม่ขึ้นเรื่อยๆ นอนหลับไม่สนิทเนื่องจากอาการคัน โดยปกติชอบทานอาหารมัน อาหารทอด เรอบ่อย มีอาการปากขมในตอนเช้า ขับถ่ายวันละครั้ง ประจำเดือนปกติ

ลิ้นสีค่อนข้างแดงปลายลิ้นแดง มีฝ้าสีเหลืองแห้งทั้งสองข้างลิ้น ลิ้นบวม, ชีพจรเล็กเร็ว

รักษา : ให้ยาสมุนไพรจีนชนิดต้มที่มีสรรพคุณดับร้อนขับพิษ ขับความชื้นและขจัดลมระงับอาการคัน เป็นเวลา 6 วัน ร่วมกับสมุนไพรจีนเนื้อครีมชนิดทา

รักษาครั้งที่ 2  22-03 

หลังรับประทานยาจีน พบว่าผื่นบางส่วนเปลี่ยนเป็นสีอ่อนลง และรอยผื่นเรียบลงกว่าเดิม ยังคงคันบริเวณหน้าท้อง ที่แขนซ้ายยังมีผื่นใหม่ขึ้นแต่ไม่มีอาการคัน ในสัปดาห์ที่ผ่านมาคนไข้รับประมานยาแก้แพ้ hydroxyzine ไป 2 ครั้ง และยังใช้ยาทา steroid เวลาที่มีเหงื่อออกจะมีอาการคันปนเจ็บเหมือนเข็มทิ่ม การนอนหลับดีขึ้นกว่าเดิม เริ่มระมัดระวังการทานอาหารแล้ว ไม่พบอาการเรอบ่อย ขับถ่ายวันละครั้ง อาการปากขมตอนเช้าลดลง

ลิ้นสีแดงคล้ำบวมฝ้าขาวแห้ง, ชีพจรจมเล็กเร็ว

รักษา : ให้ยาตำรับเดิมเพิ่มลดตัวยา 7 วัน

รักษาครั้งที่ 3  29-03

ในสัปดาห์นี้อาการผื่นคันมากขึ้น เหงื่อออกง่ายและมีเหงื่อออกช่วงกลางคืนเยอะส่งผลต่อการนอน 3 วันก่อนผื่นบริเวณต้นแขนและต้นขาด้านในนูนและแดง ร่วมกับอาการคันมากขึ้น ขับถ่ายปกติ ไม่มีอาการปากขม

ลิ้นสีแดงอ่อนด้านข้างลิ้นฝ้าขาวเหนียวและแห้ง, ชีพจรจมเล็กเร็ว

รักษา : ให้ยาตำรับเดิมเพิ่มลดตัวยา 5 วัน

รักษาครั้งที่ 4  03-04

ในสัปดาห์ที่ผ่านมาผื่นสงบลงผื่นเริ่มเรียบและแห้ง เริ่มมีผิวแห้งลอกบางบริเวณได้ 1 วัน แต่ยังคงมีอาการคันที่ต้นแขนด้านในอยู่ ที่ขาทั้ง 2 ข้างผื่นแดงเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอ่อนและเรียบ ยังมีอาการคันผื่นเฉพาะที่บางจุดและคันมากเวลากลางคืน มีการทานยาแก้แพ้ไป 2 ครั้ง ระยะนี้มีอาการปากแห้ง นอนหลับได้สนิท ไม่มีเหงื่อออกตอนกลางคืน ขับถ่ายปกติวันละครั้ง

ลิ้นสีแดงอ่อนฝ้าขาวบางไม่ชุ่มชื้นลิ้นค่อนข้างบวม, ชีพจรเล็กหย่อน

รักษา : ให้ยาตำรับเดิมเพิ่มลดตัวยา 7 วัน

รักษาครั้งที่ 5  10-04

ในสัปดาห์ที่ผ่านมาไม่พบผื่นขึ้นใหม่ ผื่นที่แผ่นหลังและแขนซ้ายรอยผื่นจางลงบางส่วนจางหายบางบริเวณมีผิวลอก ยังมีอาการคันที่ต้นขาด้านในทั้ง 2 ข้าง มีทานยาแก้แพ้ไป 2 ครั้ง ยังมีอาการปากแห้ง นอนหลับสนิท ขับถ่ายเป็นปกติ 

ลิ้นสีแดงอ่อนฝ้าขาวบางไม่ชุ่มชื้นลิ้นค่อนข้างบวม, ชีพจรจมเล็กหย่อน

รักษา : ให้ยาตำรับเดิมเพิ่มลดตัวยา 9 วัน

รักษาครั้งที่ 6  20-04

ผื่นทั้งตัวจางลง รอยผื่นบางส่วนหายเป็นผิวปกติ ที่แขนและต้นขาทั้ง 2 ข้าง ยังเห็นรอยผื่นจางๆอยู่บ้าง ผิวค่อนข้างแห้ง ไม่มีอาการคัน ในสัปดาห์นี้ไม่ได้รับประทานยาแก้แพ้ ขับถ่ายปกติ นอนหลับสนิท 

ลิ้นสีแดงอ่อนฝ้าขาวบางไม่ชุ่มชื้นลิ้นค่อนข้างบวม, ชีพจรเล็กหย่อนมีแรง

รักษา : ให้ยาตำรับเดิม 10 วัน (ในสัปดาห์ที่ 2 ลดปริมาณยาที่ทานเหลือ 1 ครั้ง) ทานจนหมด จบขั้นตอนการรักษา


สรุปการรักษา

แม้ว่าโรคผื่นกุหลาบโดยทั่วไปจะมีระยะของโรคประมาณ 6–8 สัปดาห์และสามารถหายได้เองตามธรรมชาติ แต่ในบางราย อาการคันจากผื่นอาจรบกวนการนอนหลับและการใช้ชีวิตประจำวันอย่างมาก โดยเฉพาะในระยะเริ่มต้นที่ยังคงมีผื่นขึ้นใหม่ร่วมกับอาการคันอย่างต่อเนื่อง

เมื่อได้รับการรักษาด้วยยาสมุนไพรจีน พบว่าแม้จะยังมีผื่นขึ้นใหม่อยู่บ้าง แต่ผื่นเดิมบางส่วนเริ่มจางลง และอาการคันลดน้อยลงตามลำดับ การแพทย์แผนจีนให้ความสำคัญกับการปรับสมดุลภายในร่างกาย จึงเน้นทั้งการใช้ยาสมุนไพรควบคู่กับการปรับพฤติกรรมและการดูแลตนเองอย่างเหมาะสม

ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงอาหารรสจัด เผ็ดร้อน ของทอด อาหารมัน พยายามดื่มน้ำให้มาก พักผ่อนให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงการเกาหรือเสียดสีผิวหนัง เพื่อไม่ให้อาการลุกลามและช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวสู่ภาวะสมดุลได้รวดเร็วยิ่งขึ้น

ผื่นบริเวณแผ่นหลังในการรักษาแต่ละครั้ง

_______________________________________________________________________

บทความโดย
แพทย์จีน มนัญญา อนุรักษ์ธนากร  (หมอจีน หวง เหม่ย ชิง)
黄美清 中医师
TCM. Dr. Mananya Anurakthanakorn (Huang Mei Qing)