Last updated: 2 ก.ค. 2567 | 3916 จำนวนผู้เข้าชม |
ภาวะมีบุตรยากในยุคปัจจุบันนี้ มีสาเหตุมากมายจนกระทั่งไม่อาจทราบสาเหตุได้เลย อาจจะขึ้นกับร่างกายที่อ่อนแอ ภาวะความเครียดจากการทำงานหรือสังคมรอบข้างที่กดดันเราเรื่องมีบุตร จนลืมนึกถึงความสำคัญของชีวิตคู่ การกินอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ นอนดึกพักผ่อนน้อย หมอเองรักษาเกี่ยวกับภาวะมีบุตรยากในประเทศไทยมานานเกือบ 10 ปี เหตุที่การแพทย์แผนจีนเป็นทางเลือกสุดท้าย คนไข้ซึ่งผ่านการรักษามาหลากหลายรูปแบบ ล้วนแต่มีความเศร้ามาหาทั้งสิ้น นอกจากจิตใจที่ต้องเข้มแข็งแล้ว ร่างกายที่ไม่แข็งแรงตามจิตใจมี่เศร้าหมองก็อ่อนกำลังลงไปด้วย
ภาวะมีบุตรยากเนื่องจากปัจจัยทางภูมิคุ้มกัน (Immunologic factor) นั้น สาเหตุยังไม่ทราบแน่ชัด แต่ในทางแพทย์แผนจีน ได้แบ่งสาเหตุออกเป็น 3 ลักษณะ ดังนี้ ไตอินพร่อง เลือดคั่งจากชี่ติดขัดและความร้อนชื้นอุดกั้น
(อ้างอิง免疫性不孕.百度百科.สืบค้นจากhttps://baike.baidu.com/item/%E5%85%8D%E7%96%AB%E6%80%A7%E4%B8%8D%E5%AD%95%E7%97%87/2062231?fr=aladdin)
1. ไตอินพร่อง เป็นสาเหตุที่สำคัญของภาวะนี้ เนื่องจากไฟในร่างกายที่เกิดจากอินพร่องนั้นได้ไปกระตุ้นการทำงานของร่างกาย (ไฟเป็นธาตุหยางทำให้ตื่นตัวหากมากไปจะย้อนกลับทำลายอิน) ผู้ป่วยมักมีอาการ เวียนศีรษะ ปวดเอว ร่างกายซูบผอม หงุดหงิด คอแห้ง หรือนอนไม่หลับเป็นต้น ตำหรับที่ใช้บ่อย 归芍地黄汤加减
2. ภาวะเลือดคั่งจากชี่ติดขัด การไหลเวียนของเลือดที่ดีเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการดำเนินชีวิต ถ้าร่างกายเกิดเลือดคั่งอุดกั้นไม่หมุนเวียนไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ซึ่งสาเหตุมาจากความเครียด สภาพอารมณ์ที่แปรปรวน เป็นต้น จะเป็นสาเหตุของอาการปวดท้องประจำเดือน เลือดประจำเดือนเป็นลิ่ม เมื่อลิ่มเลือดออกมาอาการปวดประจำเดือนจะทุเลาลง และมีอาการคัดหน้าอกก่อนมีประจำเดือนร่วมด้วย ตำหรับที่ใช้บ่อย 膈下逐瘀汤加减
3. ความร้อนชื้นอุดกั้น สาเหตุมักมากจากการรับประทานอาหารเผ็ดร้อน อาหารประเภทมัน ๆ หวาน ๆ การมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ถูกสุขลักษณะเป็นต้น คนไข้ที่มี กลุ่มอาการร้อนชื้น (อาการอักเสบ) มักพบตกขาวสีเหลืองมีกลิ่น มีผื่นคันที่ผิวหนังเป็นต้น ตำหรับที่ใช้บ่อย 银甲丸加减
ตัวอย่างกรณีศึกษา
ผู้ป่วยเตรียมพร้อมมีบุตร
รหัสผู้ป่วย 32XXXX
ชื่อ นางสาว พXX
เพศ หญิง อายุ 32
วันที่เข้ารับการรักษา วันที่ 4 เดือนมิถุนายน 2564
ประวัติความเจ็บป่วย ปฏิเสธ
อาการสำคัญ เตรียมพร้อมตั้งครรภ์ 2 ปี
ประวัติปัจจุบัน
รอบประจำเดือน 35 วันถึง 6เดือนตั้งแต่ประจำเดือนมาครั้งแรก (คนไข้จำไม่ได้ว่าประจำเดือนมาครั้งแรกอายุเท่าไร) ปริมาณประจำเดือนปกติ โดยปกติแล้วคนไข้มักพบอาการผื่นคันที่ปริเวณผิวหนังทั่วร่างกายโดยไม่ทราบสาเหตุ นอนหลับไม่สนิท ตื่นง่าย ฝันร้าย ปัสสาวะกลางคืนบ่อย ท้องผูก
Lmp 5.5 prmp 4.7
ปลายลิ้นแดง ตัวลิ้นดำ ฝ้าขาว แห้ง ชีพจรลื่นเร็ว (滑数)
ประวัติในอดีต
IUI 1 ครั้ง ไม่สำเร็จ
ICSI 1 ครั้ง AFC 4-9 PGT 1
0.0.0.0
การตรวจเลือดทั่วไป
-
ผลการวินิจฉัย
ภาวะมีบุตรยาก กลุ่มอาการ ความร้อนชื้นอุดกั้นเส้นลมปราณตับ เลือดคั่งเส้นลมปราณชงและเริ่น
วิธีการรักษา
ระบายร้อน สลายอุดกั้น ปรับประจำเดือน
ตำรับยา
เสี่ยวไฉหูทังเพิ่มลด (小柴胡汤加减 )
ไฉหู ( 柴胡) หวงฉิน(黄芩) ตั่งเซิน(党参) จื้อกันเฉ่า(炙甘草)
ป้านเสี่ย(半夏) ตันเซิน(丹参) หวงจิง(黄精) โก่วฉีจื่อ(枸杞子)
หนี่เจินจื่อ(女贞子) หมู่ลี่ (生牡蛎) โกวเถิง(钩藤) ฉางจู๋(苍术)
เซี่ยคูเฉ่า(夏枯草) ไป๋เซียนผี(白鲜皮)
ครั้งที่ 2 วันที่ 11 เดือน มิถุนายน
Lmp 5.6 ประจำเดือนมาปกติ นอนหลับดีขึ้น ขับถ่ายปกติ อาการผื่นตันน้อยลง
ลิ้นแดงฝ้าน้อย ชีพจรเล็กเร็ว(细数)
ตำหรับยา ใช้ตำหรับข้างต้น เพิ่ม ทู่ฝู๋หลิง(土茯苓) สือเจี้ยนชวน(石见穿 ) ผู่กงอิง(蒲公英 )
ลดไฉหู(柴胡) หวงฉิน(黄芩) ตันเซิน(丹参 )
ครั้งที่ 3 วันที่ 18 เดือนมิถุนายน
Lmp 5.6 ระยะตกไข่ รอบประจำเดือนเริ่มมาตรงมากขึ้น ขณะมีประจำเดือนปวดท้องเล็กน้อย นอนหลับปกติ ขับถ่ายปกติ
ลิ้นแดงฝ้าบาง ชีพจรเล็ก(细)
ตำหรับยา ใช้ตำหรับข้างต้น เพิ่มป้ายเจี้ยงเฉ่า (败酱草) เซิงหมา(升麻)
ลด โก่วฉีจื่อ(枸杞子) หนี่เจินจื่อ(女贞子)
ครั้งที่ 4 วันที่ 5 เดือน กรกฏาคม
Lmp 6.5 คนตรวจเลือดตั้งครรภ์วันที่ 4 เดือนกรกฎาคม B-Hcg 7mIU/ml มีอาการปวดหน่วงท้องน้อยนอนไม่หลับ ตื่นง่ายฝันเยอะ
ปลายลิ้นแดงแห้งฝ้าน้อย ชีพจรเล็กเร็ว(细数)
ตำหรับยา ใช้ตำหรับข้างต้น เพิ่มจื่อซูเกิง (紫苏梗)
ครั้งที่ 5 วันที่ 12 เดือนกรกฏาคม
วันที่ 11 เดือนกรกฏาคม มีเลือดออกทางช่องคลอด ผื่นคันเพิ่มมากขึ้น ปลายลิ้นแดงแห้ว ชีพจรเล็กเร็ว (细数) ตรวจไม่พบการตั้งครรภ์
ตำหรับยา
ตังกุย(当归) อี้หมู่เฉ่า(益母草) ตันเซิน(丹参) เอ๋อจู๋(莪术)
ซานหลิง(三棱) จีเสฺวี่ยเถิง(鸡血藤) สือเส่าชื่อเสา(赤芍) ไป๋เส่า(白芍)
เซี่ยคูเฉ่า(夏枯草) สือเจี้ยนชวน(石见穿)
ครั้งที่ 6 วันที่ 19 เดือน กรกฎาคม
Lmp 17.7 ขณะมีประจำเดือน ปวดเมื่อยทั้งร่างกาย
ปลายลิ้นแดง ตัวลิ้นดำฟ้าขาว ชีพจรเล็ก
ตำรับยา
เสี่ยวไฉหูทังเพิ่มลด(小柴胡汤加减)
ครั้งที่ 7 วันที่ 3 เดือนสิงหาคม
Lmp17.7 ระยะตกไข่ อาการทั่วไปปกติ
ลิ้นแดงฝ้าบาง ชีพจรเล็ก(细)
ตำรับยา ใช้ตำหรับข้างต้น เพิ่มไป๋เสา(白芍)
ครั้งที่ 8 วันที่ 22 เดือน กันยายน
Lmp 10.9 ผลเลือดวันที่ 20 เดือนกันยายน พบ ANA 1:80
ลิ้นแดงฝ้าบาง ชีพจรเล็ก(细)
ตำรับยา ใช้ตำหรับข้างต้น
ครั้งที่ 9 วันที่ 6 เดือนตุลาคม
Lmp 9.10 ข้อมือข้อเท้าปวดบวม ไม่พบผื่นคัน
ลิ้นแดงฝ้าบาง ชีพจรเล็ก(细)
ตำรับยา ใช้ตำหรับข้างต้นเพิ่ม ไป๋ฮัวเสอเสอเฉ่า(白花蛇舌草) หวงฉิน(黄芩)
ครั้งที่ 10 วันที่ 9 เดือนตุลาคม
ตรวจเลือดพบ BHCG 420
ปวดหน่วงท้องน้อย อาการปวดบวมตามข้อมือข้อเท้าลดลง
ลิ้นแดงฝ้าบาง ชีพจรเล็ก(细)
ตำรับยา ใช้ตำหรับข้างต้น เพิ่มยาบำรุง ไตหยาง จื่อเหอเชอ (紫河车) และยาบำรุงเลือด บำรุงครรภ์ เออเจียว (阿胶)
6 ธ.ค. 2567
6 ธ.ค. 2567